Tussen 2006 en 2021 is het aantal buitenlandse werknemers in Nederland gegroeid van ruim 300.000 naar bijna 1,2 miljoen mensen, voornamelijk uit Midden- en Oost-Europa. Deze enorme toename is geen toeval, maar het resultaat van doelgerichte acties van organisaties die alleen oog hadden voor hun eigenbelang.

Uitzendbureaus hebben een lucratief verdienmodel gemaakt van arbeidsmigratie. Ze regelen transport, werk en huisvesting en verlagen zo de drempel voor mensen om in een ander EU-land te werken. Het verschil in baankansen en lonen binnen Europa creëert de vraag naar goedkope arbeid. Het minimumloon in Nederland was in 2016 voor meer dan 100 miljoen Europeanen het dubbele van dat in hun eigen land.

Deze arbeidsmigranten belanden voornamelijk in laagwaardige, arbeidsintensieve sectoren zoals landbouw, kassen, distributiecentra, slachterijen en schoonmaak. Het lijkt er zelfs op dat deze sectoren alleen nog bestaan dankzij buitenlandse arbeid. Zo is naar schatting 80% van de werknemers in de kassen van buitenlandse afkomst, en in de slachterijen en distributiecentra loopt dat percentage ook hoog op.

Maar laten we niet vergeten dat er ook veel migranten werken in kennissectoren. Bedrijven in de technologie-industrie trekken actief buitenlandse ingenieurs aan vanwege het tekort aan talent op de Nederlandse arbeidsmarkt. Zelfs bij universiteiten is bijna de helft van het wetenschappelijk personeel migrant. De zelfde universiteiten doen ook nog een duit in het zakje middels buitenlandse studenten. Het totale aantal internationale studenten is verzevenvoudigd sinds 2005/2006. Dit is mede te danken aan financiële prikkels en de verengelsing van het curriculum. Het hoger onderwijs is een goudmijn geworden, waarbij het aantal Nederlandse studies is afgenomen en masters bijna uitsluitend nog in het Engels worden aangeboden.

Kortom, economische migratie is gedreven door economische behoeften en de acties van bedrijven in betrokken sectoren. Maar waar is de visie van de overheid in dit alles? We hebben succesvol migratiestromen op gang gebracht, maar zonder een duidelijke toekomstvisie. En nu de krimp van deze stromen in zicht is, moeten we ons afvragen waar we in godsnaam onze arbeidskrachten vandaan gaan halen.

Dus……. Werkgever. Steek je kop niet in het zand en maak een meerjarenplan, waarbij je begint met een analyse en prognose aangaande de verwachte personeel behoefte. Onderzoek de mogelijkheden van automatisering en robotisering. Maak tevens een duidelijk ontwikkelplan voor je personeelspopulatie en ga er dan nu al mee aan de slag. Mocht je hulp nodig hebben, download dan gerust ons “Strategisch HR-marketingplan in 7 stappen” op onze website www.hoeaantrekkelijkbenikalswerkgever.nl zodat je een mooie leidraad hebt.

Lees ook eens het interessante document van Denktank “Denkwerk” en laat de scenario’s eens op je inwerken. https://denkwerk.online/rapporten/migratie-als-motor-juni-2023/

Laat het een startpunt zijn voor beleid, zowel landelijk als voor je organisatie.